Xuất khẩu cá tra đi Nga gặp nhiều bất ổn

Xuất khẩu cá tra sang thị trường Nga lại đang gặp sự cố và ẩn chứa nhiều bất ổn do tình hình căng thẳng giữa Nga và Ukraina

Hiệp hội chế biến và xuất khẩu thủy sản Việt Nam (VASEP) cho biết, nếu như năm 2021, xuất khẩu (XK) cá tra vào thị trường Nga đạt 32,5 triệu USD, tăng 72,5% so với cùng kỳ năm trước thì khi bước sang năm 2022 lại đang gặp sự cố và ẩn chứa nhiều bất ổn.

Cụ thể, đầu năm 2022, có 5 doanh nghiệp cá tra Việt Nam tham gia XK sang thị trường Nga. Tuy nhiên, trong tháng 1/2022, giá trị XK cá tra sang thị trường này đạt 2,18 triệu USD, giảm 29,8% so với cùng kỳ năm 2021.

Năm 2021, chính tác động và ảnh hưởng của dịch bệnh COVID-19 mà nhu cầu nhập khẩu (NK) cá tra phile đông lạnh của Nga từ Việt Nam tăng mạnh. Năm 2021, Việt Nam là một trong 3 thị trường cung cấp sản phẩm cá thịt trắng lớn nhất cho Nga (sau Argentina và Trung Quốc). Việt Nam là thị trường độc tôn cung cấp cá tra đông lạnh cho Nga. Từ trước tới nay, các doanh nghiệp (DN) cá tra Việt Nam vẫn coi Nga là thị trường nhiều tiềm năng và nhu cầu lớn.

Kể từ đầu năm 2022, đặc biệt là sau khi Nga mở chiến dịch quân sự đặc biệt tại Ukraine thì tình hình XK cá tra Việt Nam sang thị trường này đang tạm thời bị gián đoán và gặp rất nhiều khó khăn.

Đại diện VASEP cũng cho biết, theo phản ánh của một số DN lớn XK cá tra đi Nga, sau khi các nước phương Tây đưa ra một loạt các biện pháp trừng phạt tài chính nhắm vào các ngân hàng Nga thì đồng Ruble đã giảm gần 30%, xuống mức thấp nhất từ trước tới nay so với đồng USD, với mốc gần 95 Ruble đổi 1 USD trong ngày 1/3. Do đồng Ruble mất giá mạnh nên nhiều nhà NK không muốn trả tiền đơn hàng. Tình hình thanh toán qua các ngân hàng của các DN gần như tê liệt, một số nhà NK có tài khoản ở các nước khác nhưng việc thanh toán không hề dễ dàng.

Hiện nay, các DN tạm ngưng kí các đơn hàng cá tra XK đi Nga cho dù nhiều nhà NK vẫn mong muốn tiếp tục hợp tác mà không bị gián đoạn.

Các hãng tàu biển cũng đã thông báo không nhận vận chuyển container hàng đi Nga vì rủi ro rất cao khi các lô hàng có thể bị giữ lại tại Cảng Rotterdam trước khi tới được hai cảng biển lớn của Nga là Saint Petersburg và Vladivostok.

Hơn thế, hiện nay, giá cá tra nguyên liệu tại ĐBSCL đã tăng lên mức 32.000 đồng/kg do khan hiếm. DN không thể mua được nguyên liệu do giá tăng mạnh. Nhiều thị trường lớn khác cũng đang có nhu cầu NK cá tra lớn tuy nhiên các nhà máy không đủ nguyên liệu cho chế biến, chưa nói tới đủ cá thành phẩm XK đi Nga trong bối cảnh căng thẳng chiến sự như hiện nay.

Thiên An