Sáng tạo mô hình nuôi thủy sản kết hợp

Người nuôi tôm Indonesia đang chuyển sang nuôi ghép để tăng lợi nhuận. Ảnh: TFS

Tăng năng suất NTTS không phải lúc nào cũng dựa vào việc áp dụng công nghệ phức tạp hoặc đầu tư lớn, một nhóm nông dân ở Pinrang – Nam Sulawesi, Indonesia đã kết hợp việc nuôi tôm sú và cá chẽm đầy sáng tạo.

Ưu điểm của nuôi ghép

Cả tôm sú và cá chẽm đều là những loài có giá trị kinh tế cao. Tôm được sản xuất theo phương pháp truyền thống ở Pinrang là tôm sinh thái và được xuất sang thị trường Nhật Bản thông qua PT. Atina (Alter Trade Indonesia). Giá tại trang trại đối với tôm sú ở khu vực này dao động từ 59.000 – 115.000 IDR/kg (3,61 – 7,03 EUR/kg), tùy thuộc vào kích cỡ lúc thu hoạch. Trong khi đó, cá chẽm chủ yếu được bán tại địa phương với giá bán tại ao, cỡ 250 g/con dao động từ 30.000 – 50.000 IDR/kg (1,83 – 3,06 EUR/kg).

Ngoài việc đạt được giá tốt, cá chẽm rất thích hợp để nuôi ghép với tôm sú, đạt kích cỡ thương phẩm trong khoảng 3 – 4 tháng và có khả năng chống chịu với một loạt các chất lượng nước và hệ thống canh tác khác nhau.

Chuẩn bị ao nuôi

Abdul Waris Mawardi, người thực hiện mô hình này cho biết, việc chuẩn bị ao nuôi tương tự như các hệ thống nuôi ghép truyền thống khác. Các vấn đề cần lưu ý là hệ thống thoát nước của ao; loại bỏ các loài gây hại bằng cách sử dụng saponin; sử dụng phân hữu cơ bao gồm Fe, Mn và Zn để phát triển thức ăn tự nhiên cho các loài nuôi và bón vôi để đảm bảo độ pH của đất dao động từ 6 – 7.

Sẵn sàng thả giống khi thức ăn tự nhiên dưới dạng Phronima sp và sinh vật phù du xuất hiện trong ao. Có thể thấy rõ sự hiện diện của Phronima bằng cách quan sát đáy ao gần bờ kè. Người nuôi kiểm tra một số ít đất từ ​​đáy ao, Phronima trông giống như ấu trùng của muỗi. Ngoài ra, có thể quan sát thấy sinh vật phù du từ màu xanh nâu của nước.

Người nuôi tôm Indonesia đang chuyển sang nuôi ghép để tăng lợi nhuận. Ảnh: TFS

Thả giống

Quá trình thả giống đóng vai trò rất quan trọng trong nuôi ghép tôm sú và cá chẽm. Để tránh làm mồi cho cá chẽm, tôm sú phải có cỡ lớn, khoảng 5 – 8 cm. Người nuôi nên mua con giống đạt cỡ PL12 từ trại giống sau đó thả trong ao ương 15 ngày hoặc mua con giống lớn trực tiếp từ người dân.

Đối với mỗi ha ao, người nuôi thường thả 88.000 con tôm sú và nuôi trong khoảng 120 ngày. Ông Mawardi và nhóm của mình đã chia quá trình thả giống này thành 3 giai đoạn. Giai đoạn đầu, thả 35.000 con giống. Giai đoạn 2 được thực hiện 30 ngày sau đó với 20.000 con. Và giai đoạn cuối cùng được thực hiện sau 60 ngày từ khi thả giống với 33.000 con. Sau đó, tiếp tục thả 3.500 con cá chẽm giống sau khoảng 90 ngày kể từ ngày thả giống đầu tiên.

Giống như tôm sú, cá chẽm được thả với kích thước lớn (5 – 10 cm). Cá con tự nhiên thường là 2 – 4 cm, do đó người nuôi phải nuôi cá trong ao ương cho đến khi đạt kích cỡ yêu cầu.

Quản lý thức ăn

Trong hệ thống nuôi ghép này, cá chẽm chỉ được cho ăn cá tạp hoặc cá rô phi con. Trong khi đó, tôm sú hoàn toàn dựa vào thức ăn tự nhiên dưới dạng Phronima sp, thực vật thủy sinh và các vi sinh vật khác để có thể được dán nhãn hữu cơ.

Khi mới thả giống, cá chẽm thường không thích ăn thức ăn tươi, vì tập tính tự nhiên của chúng là ăn cá sống, nhưng có thể huấn luyện được. Người nuôi nên tiến hành cho ăn từng chút một cho đến khi cá chẽm quen với việc ăn thức ăn tươi, thường mất khoảng một tháng và nên cho cá chẽm ăn 1 lần vào buổi sáng và 1 lần vào buổi chiều, tại một điểm cố định trong ao.

Thu hoạch từng phần

Giống như quá trình thả giống, việc thu hoạch cũng được thực hiện theo từng giai đoạn. Lần thu hoạch thứ nhất được thực hiện sau 60 ngày kể từ ngày thả giống đầu tiên và sau đó được tiến hành 2 lần/tháng. Quá trình thu hoạch được thực hiện bằng bẫy lưới có mắt lưới 5 cm, điều này giúp những con tôm nhỏ hơn được thả sau vẫn tiếp tục ở lại ao. Cá chẽm sẽ được thu hoạch vào cuối thời kỳ canh tác.

Với mô hình này, nông dân có thể sản xuất 384 kg tôm sú/ha với kích cỡ trung bình 45 con/kg. Giá tại trang trại đối với kích cỡ này khoảng 83.000 IDR/kg (5,07 EUR/kg), người nuôi có thể thu được 31,8 triệu IDR (1,942 EUR) chỉ từ tôm. Đồng thời, có thể thu hoạch 360 kg cá chẽm, cỡ bình quân 6 con/kg, giá bán tại trại khoảng 32.500 IDR/kg (1,99 EUR/kg), người nuôi có thể thu về 11,7 triệu IDR (715 EUR) với mỗi chu kỳ sản xuất.

Tuệ Nhi