KỲ 2: 9 CHỈ TIÊU CHỌN GIỐNG BẰNG QUAN SÁT

Adv thuysan247
Nếu có thể quan sát tôm bằng mắt thường, có thể dựa vào 9 tiêu chuẩn sau đây để lựa chọn tôm giống chất lượng.

Nếu có thể quan sát tôm bằng mắt thường, có thể dựa vào 9 tiêu chuẩn sau đây để lựa chọn tôm giống chất lượng.

thuysan247.com

1. 9 chỉ tiêu chọn giống bằng quan sát

9 chỉ tiêu chọn giống dưới kính hiển vi đã có thể đánh giá được chất lượng tôm giống trong điều kiện không thể quan sát trực tiếp tôm trong trại do các yêu cầu cách ly an toàn sinh học. Nếu có thể quan sát tôm bằng mắt thường, có thể dựa vào 9 tiêu chuẩn sau đây để lựa chọn tôm giống chất lượng.

(i) An toàn sinh học trong trại giống

Kiểm tra sự sạch sẽ của trại. Trại giống phải đảm bảo:
 

  • Các dụng cụ sử dụng trong trại phải sạch sẽ, sử dụng riêng biệt giữa các hồ ương.
  • Có bình xịt cồn khử trùng, hố thuốc tím diệt khuẩn trước khi vào trại.
  • Sàng nhà, vách tường, bạt lưới che phủ hồ sạch sẽ, khô thoáng.
  • Trong ngoài trại gọn gàng, không có rác.
  • Công nhân tuân thủ an toàn sinh học như mang ủng, đeo khẩu trang, bao tay, đồng phục,…
  • Khu nhà ở và khu sản xuất cách biệt.

[​IMG]

Bình xịt cồn và bồn rửa tay trước khi vào trại

(ii) Quan sát mẫu tôm mẫu tôm ban đầu

[​IMG]

Tôm chết cho thấy tình trạng hồ ương không tốt

Khi dùng vợt vớt tôm giống từ đáy bể lên cần quan sát cẩn thận các dấu hiệu như:
 

  • Nếu có xuất hiện các hạt lớn hoặc các mảnh vụn màu khác thường là do tảo tàn, thức ăn thừa;
  • Nếu có xác tôm là tôm không tốt, yếu bệnh.

Kiểm tra màu sắc của các dòng không khí trong hồ ương, màu sắc của dòng nước đi lên có đồng màu với nước trong hồ hay không. Nếu khác màu, chứng tỏ hồ đã bị sử dụng thuốc thường xuyên.

[​IMG]

Bọt váng cho thấy nước hồ ương chứa nhiều chất hữu cơ

(iii) Hoạt động của tôm:

Cho khoảng 100 – 500 tôm giống vào thau chứa nước bể ương, khuấy tròn và kiểm tra. Tôm khỏe sẽ bơi ngược dòng nước, bám thành thau. Tôm yếu bị cuốn vào giữa. Lưu ý không cho một lượng quá lớn tôm vào thau, khi khuấy tròn chúng sẽ đẩy nhau làm kết quả không chính xác.

Có thể cho tay vào thau kiểm tra độ nhạy của tôm. Khi tay sắp chạm vào, tôm khỏe sẽ nhảy dạt ra.

Lưu ý: nhiệt độ càng cao, tôm hoạt động càng linh hoạt.

[​IMG]

Tôm khỏe bơi lội thành hàng, ngược dòng nước

(iv) Kiểm tra độ đồng đều

Dùng ly thủy tinh múc mẫu tôm lên xem độ đồng đều và tình trạng dinh dưỡng của tôm. Độ đồng đều yêu cầu phải cao, tôm nhỏ chiếm không quá 15% số tôm quan sát. Tôm vễnh ngược hay xoay vòng thường do dinh dưỡng kém và sốc môi trường.

Quan sát cách bơi lội của tôm. Tôm giống khỏe mạnh, râu sẽ khép lại, đuôi mở rộng ra. Đuôi khép lại thường cho thấy tôm còn non (pL < 8), chưa nên thả nuôi. Tôm khỏe đường ruột phải đầy thức ăn.

[​IMG]

Tôm không đều

(v) Màu sắc tôm:

Nếu cho ăn artemia chất lượng tốt và đầy đủ, ấu trùng luôn luôn dài, đồng đều, cơ trong suốt. Nếu thức ăn không đạt, ấu trùng sẽ nhạt đầu và đuôi ngắn.

Có nhiều hệ thống nuôi tôm giống sử dụng thức ăn nhân tạo làm màu nước hồ ương. Khi này, nước trong hồ lợn cợn các hạt nhỏ màu đỏ hồng sậm. Nước rất dơ. Trong những hồ này tôm giống luôn có màu đỏ, biểu thị cho tình trạng căng thẳng cao.

[​IMG]

Tôm có màu nâu đỏ trong hồ ương dùng thức ăn công nghiệp gây màu nước

(vi) Chiều dài – trọng lượng:

Cách đo chiều dài: chọn khoảng 30 tôm giống đưa lên giây kẻ ô ly, đo chiều dài từ mắt đến cuối đuôi. Bảng chiều dài chuẩn của tôm như sau:


[​IMG]

Tôm giống tốt sẽ có kích thước đồng đều. Tôm không đều cỡ có thể do:
 

  • Nhiều giai đoạn khác nhau (dồn hồ)
  • Thiếu thức ăn
  • Bệnh
  • Chất lượng nước kém
  • Tôm giống quá tuổi

[​IMG]

Đo chiều dài tôm giống

Cách đo trọng lượng: lấy tôm giống cho vào vợt để khô. Mỗi hồ cân 3 mẫu, mỗi mẫu từ 0,18 g trở lên. Giữa các mẫu sai khác nhau là 0,02 g. Đếm số lượng tôm trong mẫu cân từ đó tính toán số lượng tôm trong 1 g và trọng lương trung bình của 1 tôm.

[​IMG]

Cân trọng lượng tôm giống

[​IMG]

Trọng lượng tôm giống chuẩn theo giai đoạn. (Nguồn: Chalor Limsuwan)

(vii) Kiểm tra bệnh

[​IMG]

Gan tụy nhiều màu cho thấy sức khỏe tôm không tốt

[​IMG]

Tế bào sắc tố nở to, gan tuy nhiều màu, lệch cỡ, đục cơ là những dấu hiệu của đàn tôm giống yếu bệnh, không nên thả nuôi

(viii) Sốc tôm:

Thường chọn 1 trong 2 loại sốc sau:
 

  • Sốc nhiệt độ: hạ nhiệt độ từ nhiệt độ nước nuôi là 28 – 320C xuống 22 – 240C trong thời gian ngắn (5 – 10 phút). Tôm khỏe sẽ không xuất hiện chết khi đưa trở về nước ban đầu.
  • Sốc độ mặn: từ các hồ cần kiểm tra (giai đoạn pL > 8) lấy khoảng 100pL cho vào ly nước ngọt 0 ppt (200 mL) trong 30 phút ở nhiệt độ phòng rồi đưa trở lại nước ban đầu (200 mL) trong 30 phút (nhiệt độ phòng, không đổi). Trên 90% tôm hồi phục sau khi sốc là tôm khỏe.

Lưu ý: tôm được tính vượt qua sốc độ mặn khi có thể đứng được trên chân sau khi đưa về nước ban đầu.

[​IMG]

Tôm yếu, sau sốc độ mặn hầu hết cơ bị hoại tử, đục cơ

(ix) Tính thèm ăn của tôm

Tôm giống khỏe có tính thèm ăn tốt. Khi hồi phục sau vận chuyển, tôm sẽ bắt đầu ăn mồi. Khi trong nước có thức ăn, ruột sẽ đầy sau 10 – 15 phút.

Kiểm tra tính thèm ăn bằng cách cho tôm giống vào thau có chứa artemia. Nếu đường ruột đầy sau 10 – 15 phút là tôm khỏe.

2. Sai sót trong lựa chọn giống

Quan sát các chỉ tiêu đánh giá trên đôi khi bị hạn chế. Hai lý do quan trọng như sau:
 

  • Hồ ương có thể được thả nhiều mẻ nauplii khác nhau nhằm đạt số lượng ương thích hợp trong khi thời gian đẻ của tôm mẹ và thời gian ấp giữa các mẻ có thể khác nhau tới 6 giờ hoặc nhiều hơn, dẫn tới sự khác nhau về kích cỡ tại các thời điểm trong khi ương.
  • Đánh giá chất lượng tôm giống không bao giờ chuẩn khi tôm lột, dẫn tới các kiểm tra về chỉ tiêu hoạt động và sốc sẽ đưa ra những kết quả khác nhau giữa các mẻ hoặc trong cùng một mẻ.

Tôm giống vừa lột có khoảng chống chịu sinh lý thấp và nhạy cảm hơn với các loại sốc. Khi khuấy tròn nước, tôm mới lột lờ đờ và không xếp thành hàng lại như những tôm đã lột lâu.

4. Xét nghiệm PCR để kiểm tra virus

Hồ tôm chọn để test PCR phải vượt qua các tiêu chuẩn quan sát và các tiêu chuẩn chọn giống dưới kình hiển vi.

Chọn pL từ 9 trở lên (3 gai chủy). Lượng mẫu từ 1.000 – 2.000 tôm pL/túi nhựa 4 lít (không lấy ít hơn 800 tôm). Bổ sung Artemia vào nước. Tôm kiểm tra phải là tôm còn sống.

Quy cách lấy mẫu: múc vợt xuống sâu 20 - 30cm tại 5 điểm đại diện cho hồ. Trộn tôm lấy tại 5 điểm, lấy ra 1.000 – 2.000 con đóng vào bao trắng gửi mẫu. Thông thường thời gian chạy PCR là 1 – 2 ngày.

Các bệnh được kiểm tra phổ biến hiện nay gồm bệnh Taura TSVĐốm trắng WSSVbệnh Tôm Chết Sớm EMS/AHPND và bệnh vi bào tử trùng gan tụy EHP nhưng có thể kiểm tra thêm các bệnh khác theo nhu cầu.

Nguồn: Theo aquabdc.com
Vui lòng ghi rõ nguồn thuysan247.com khi sao chép bài viết này.
Liên hệ cung cấp thông tin và gửi tin bài cộng tác về email [email protected].
Nhấn nút "quan tâm" nếu bạn muốn nhận thông tin cập nhật từ chúng tôi trên Zalo.

Bình luận bài viết