Tổng quan xuất khẩu thủy sản toàn cầu 6 tháng đầu năm 2023

Trong nửa đầu năm 2023, một mặt người mua và người bán tôm phải chịu cảnh giá thấp, mặt khác chi phí tăng. Trong blog này, tôi sẽ trình bày dữ liệu thương mại hiện có mới nhất cho từng nhà cung cấp và thị trường chính, đồng thời nêu bật những diễn biến thú vị nhất.

Bài viết được dịch từ tạp chí ShrimpInsights. (link gốc tiếng anh). Thủy Sản 247 chuyển ngữ sang tiếng Việt nguyên bản để bạn đọc người Việt Nam tiện theo dõi thông tin. Để tuân thủ và tôn trọng quyền tác giả, chúng tôi giữ nguyên các đối tác quảng cáo trên link gốc. Sau đây là nội dung chính bài viết, mời bạn đọc tham khảo.

Việc tổng hợp dữ liệu này sẽ giúp chúng tôi hiểu rõ hơn về tác động của giá thấp và chi phí cao đối với các luồng thương mại và thị trường có thể phát triển như thế nào trong vài tháng tới. Tôi sẽ xuất bản blog thành hai phần. Trong phần đầu tiên này, tôi sẽ báo cáo về xuất dữ liệu. Phần thứ hai sẽ xử lý dữ liệu nhập.

ECUADOR GHI NHẬN MỨC TĂNG TRƯỞNG 19% HÀNG NĂM TỪ THÁNG 1 ĐẾN THÁNG 5 NĂM 2023​

Khối lượng xuất khẩu​

Hình 1. Xuất khẩu tôm của Ecuador giai đoạn 2021-2023
Nguồn: Phòng Nuôi trồng Thủy sản Quốc gia 
Tổng khối lượng xuất khẩu của Ecuador từ tháng 1 đến tháng 6 năm 2023 đạt 606.048 tấn, tăng 19% so với năm 2022. Trong khi tốc độ tăng trưởng so với cùng kỳ năm ngoái vẫn đạt 24% trong quý đầu tiên của năm 2023, thì trong quý hai vẫn tăng trưởng so với cùng kỳ năm ngoái chậm lại. Tốc độ tăng trưởng hàng tháng là 13% trong tháng 4, 13% trong tháng 5 và 15% trong tháng 6 cho thấy rằng trong tình hình thị trường hiện tại, các nhà xuất khẩu của Ecuador không thể duy trì xu hướng tăng trưởng như họ đã nhận ra trong nửa đầu năm 2022. Tuy nhiên , tốc độ tăng trưởng cả năm 19% tất nhiên vẫn là đáng kể.

Giá trị xuất khẩu​

Hình 2. Giá trị trung bình trên mỗi kg tôm xuất khẩu từ Ecuador
Nguồn: Phòng Nuôi trồng Thủy sản Quốc gia
Giá trị xuất khẩu của Ecuador trong 6 tháng đầu năm 2023 đạt 3,3 tỷ USD, tương đương với năm 2023, nhưng giá xuất khẩu trung bình giảm khoảng 1 USD/kg (Hình 2). Giá không giảm thấp như năm 2021. Năm 2021, Ecuador phải đối mặt với sự sụt giảm nhu cầu từ Trung Quốc do các hạn chế của COVID-19. Sau khi giảm liên tục trong suốt năm 2020, giá trung bình mỗi kg nhanh chóng phục hồi từ tháng 2 năm 2021 trở đi và đạt đỉnh gần 7 USD/kg vào tháng 10 năm 2021. Giá bắt đầu giảm mạnh từ tháng 9 năm 2022 trước khi ổn định ở mức thấp vào năm 2023. Thật không may, với tình hình thị trường hiện tại, không có khả năng chúng ta sẽ sớm thấy sự phục hồi tương tự như vào năm 2021.

Thị trường xuất khẩu​

Hình 3. Thị phần các thị trường tôm của Ecuador
Nguồn: Phòng Nuôi trồng Thủy sản Quốc gia
Trong quý 1 năm 2023, Ecuador ghi nhận tốc độ tăng trưởng hàng năm mạnh nhất tại Trung Quốc. Tuy nhiên, trong Q2, tốc độ tăng trưởng sang châu Âu và Mỹ tăng mạnh hơn trong khi tốc độ tăng trưởng sang Trung Quốc chậm lại. Khối lượng xuất khẩu sang Trung Quốc tăng từ tháng 1 đến tháng 6 lên 40% so với cùng kỳ năm ngoái lên 375.591 tấn. Trung Quốc ngày nay chiếm 62% xuất khẩu của Ecuador, tăng từ 53% vào năm 2022. Xuất khẩu sang phần còn lại của châu Á giảm 32% xuống còn 22.327 tấn. Nguyên nhân chủ yếu là do xuất khẩu sang Việt Nam và Hàn Quốc giảm đáng kể, lần lượt giảm 52% và 48%.
Nhập khẩu của châu Âu từ Ecuador bắt đầu tương đối yếu vào quý 1 năm 2023 nhưng tăng đáng kể vào cuối quý 2. Đến cuối quý 2, xuất khẩu sang châu Âu tăng 1% so với năm 2022 và đạt 98.130 tấn. Xuất khẩu sang Pháp, Ý và Tây Ban Nha giảm, với mức giảm lần lượt là 18%, 1% và 12%. Ngược lại, Bỉ và Hà Lan tăng mạnh nhập khẩu so với cùng kỳ năm ngoái là 93% và 52%. Mặc dù vẫn còn nhỏ hơn nhiều so với các nước Nam Âu, nhưng thị trường Bắc Âu đang phát triển đối với Ecuador như một phần của sự chuyển đổi nguồn cung ứng từ châu Á sang Mỹ Latinh. Nga cũng tăng mạnh nhập khẩu từ Ecuador, tăng 83% so với cùng kỳ năm ngoái. Nga hiện là thị trường châu Âu lớn thứ tư của Ecuador.
Xuất khẩu sang Hoa Kỳ giảm 3% trong sáu tháng đầu năm 2023 xuống còn 96.068 tấn. Sự sụt giảm xuất khẩu sang Mỹ chủ yếu xảy ra vào quý 1 năm 2023 trong khi quý 2 Ecuador ghi nhận mức tăng trưởng so với cùng kỳ năm ngoái. Tôi sẽ tìm hiểu sâu hơn về nguồn cung cấp ở Hoa Kỳ trong phần thứ hai của blog về nhập khẩu này. Một điều sẽ trở nên rõ ràng là không phải tất cả các nhà cung cấp của Ecuador đều giảm khối lượng xuất khẩu sang Mỹ.

Quan điểm​

Một số nguồn tin trong ngành ở Ecuador lập luận rằng trong vài tháng tới, do giá thấp, nhu cầu chậm, chi phí sản xuất cao và những thách thức khác, chẳng hạn như hậu quả của El Nino, Ecuador cũng sẽ chứng kiến hoạt động xuất khẩu của mình suy yếu khi xuất khẩu chính người chơi sẽ phải điều chỉnh tham vọng tăng trưởng của họ, ít nhất là trong ngắn hạn.
Những người khác cảnh báo rằng tất cả những người chơi chính ở Ecuador vẫn đang trong giai đoạn tăng trưởng và có rất ít dấu hiệu cho thấy bất kỳ ai sẵn sàng giảm hoạt động thả giống của họ. Một trong những lý do cho điều này là các khoản đầu tư gần đây đã được thực hiện vào năng lực xử lý mới và nhu cầu vận hành các cơ sở này hết công suất. Tác động chính của chi phí cao và giá thấp sẽ là hợp nhất, trong đó các công ty lớn hơn sẽ tiếp quản trang trại của những người không thể đối phó với chi phí và giá cả hiện tại. Một số người trong cuộc đang đặt cược vào việc các nhà sản xuất ở các nơi khác trên thế giới sẽ giảm sản lượng sớm hơn các đối thủ cạnh tranh ở Ecuador, điều này sẽ cho phép Ecuador tiếp tục phát triển.
Chúng ta sẽ phải theo dõi chặt chẽ những gì sẽ xảy ra trong vài tháng tới để hiểu rõ hơn về hậu quả của sự tăng trưởng của Ecuador đối với ngành tôm ở những nơi khác trên thế giới.

XUẤT KHẨU CỦA ẤN ĐỘ CHỈ BẮT ĐẦU GIẢM SO VỚI CÙNG KỲ NĂM NGOÁI VÀO THÁNG 4 VÀ THÁNG 5, VỚI MỨC GIẢM MẠNH HƠN DỰ KIẾN VÀO THÁNG 6 VÀ THÁNG 7​

Khối lượng xuất khẩu​

Sự sụt giảm khối lượng xuất khẩu từ Ấn Độ ít nghiêm trọng hơn nhiều người có thể dự đoán. Với khoảng 258.000 tấn, tổng khối lượng xuất khẩu tôm của Ấn Độ từ tháng 1 đến tháng 5 năm 2023 ở mức tương tự như năm 2022.
Với 148.267 tấn trong quý đầu tiên của năm 2023, Ấn Độ ghi nhận lượng xuất khẩu cao hơn 12% so với quý đầu tiên của năm 2022. Tuy nhiên, với mức giảm 14% trong tháng 4 và 8% trong tháng 5, lượng xuất khẩu đã giảm xuống dưới mức hàng tháng trong Năm 2022. Nhưng mức giảm không bằng mức giảm 20-30% trong sản lượng, như dữ liệu nhập khẩu tôm bố mẹ cho thấy và điều mà người ta có thể mong đợi dựa trên các báo cáo sản xuất từ ngành tôm Ấn Độ. Điều này cho thấy vụ mùa đầu tiên của Ấn Độ lớn hơn dự kiến hoặc các nhà xuất khẩu Ấn Độ trong tháng 4 và tháng 5 đã bán phần lớn lượng hàng dự trữ từ năm ngoái.

Hình 4. Lượng xuất khẩu tôm hàng tháng của Ấn Độ từ 2021-2023
Nguồn: Bộ Thương mại

Giá trị xuất khẩu​

Giá trị xuất khẩu tôm của Ấn Độ có sự khác biệt. Tổng giá trị xuất khẩu trong năm từ tháng 1 đến tháng 5 là 1,8 tỷ USD, giảm 13% so với cùng kỳ năm ngoái. Giá trị xuất khẩu giảm mạnh nhất vào tháng 4 và tháng 5, lần lượt giảm 23% và 22% so với cùng kỳ năm ngoái. Vào đầu năm nay, giá xuất khẩu trung bình của tôm thẻ chân trắng L. vannamei thô thấp hơn gần 1,5 USD/kg so với mức của năm 2022 (Hình 5). Vào tháng 4 và tháng 5, khoảng cách đã giảm xuống còn khoảng 1 USD/kg. Nhưng kết hợp với chi phí sản xuất tăng lên, rõ ràng là ở Ấn Độ, nông dân và các nhà sản xuất tích hợp theo chiều dọc cũng đang thua lỗ.

Hình 5. Giá xuất khẩu tôm thẻ chân trắng L. vannamei trung bình của Ấn Độ giai đoạn 2021-2023
Nguồn: Bộ Thương mại

Sản phẩm và thị trường xuất khẩu​

Xu hướng xuất khẩu ở Ấn Độ thay đổi theo từng sản phẩm (Bảng 1). Xuất khẩu tôm thẻ chân trắng L. vannamei thô - cho đến nay là sản phẩm xuất khẩu lớn nhất của Ấn Độ - giảm ít hơn nhiều so với xuất khẩu giá trị gia tăng. Xuất khẩu tôm thẻ chân trắng sống chỉ giảm so với cùng kỳ năm ngoái kể từ tháng 4 và tổng xuất khẩu từ tháng 1 đến tháng 5 vẫn tăng 4%. Về thị trường xuất khẩu, với việc giảm 8% sản lượng xuất khẩu sang Mỹ, tỷ trọng xuất khẩu của Mỹ trong xuất khẩu của Ấn Độ giảm xuống còn 44%. Xuất khẩu sang Trung Quốc tăng vài trăm tấn, nhưng thị phần của Trung Quốc trong xuất khẩu sản phẩm này của Ấn Độ giảm 1%. Xuất khẩu sang châu Âu và các thị trường châu Á khác tăng lần lượt 11% và 17%. Ở châu Âu, sự tăng trưởng có thể được chứng kiến ở hầu hết các quốc gia. Ở châu Á, tăng trưởng chủ yếu nhờ xuất khẩu sang Việt Nam.
Bảng 1. Tăng trưởng sản lượng xuất khẩu hàng năm 2022-2023 đối với các nhóm hàng chủ lực.
Nguồn: Bộ Thương mại

Các sản phẩm giá trị gia tăng (chủ yếu là nấu chín) chiếm tỷ trọng lớn nhất trong xuất khẩu của Ấn Độ. Xuất khẩu giảm xuống dưới mức của năm 2022 mỗi tháng. Từ tháng 1 đến tháng 5, tổng khối lượng xuất khẩu của năm giảm 26%—một dấu hiệu cho thấy nhu cầu giảm từ ngành bán lẻ của Hoa Kỳ. Sau khi nhập khẩu của Mỹ giảm 33%, tỷ trọng xuất khẩu của nước này trong xuất khẩu của Ấn Độ đã giảm từ 84% xuống 77%. Xuất khẩu sang châu Âu tăng 33% đã bù đắp một phần cho sự sụt giảm xuất khẩu sang Mỹ và châu Âu đã tăng tỷ trọng xuất khẩu giá trị gia tăng của Ấn Độ lên 8%.
Xuất khẩu tôm sú P. đã tăng mạnh trong 5 tháng đầu năm 2023 và đạt 10.586 tấn so với chỉ 4.000 tấn trong cùng kỳ năm 2022—tăng 157%. Theo các nguồn tin ở Ấn Độ, sản lượng tôm sú P. sẽ tiếp tục tăng đáng kể trong vài tháng tới, với vụ thu hoạch cao điểm dự kiến từ tháng 8 đến đầu tháng 10. Số lượng nhập khẩu và sản xuất tôm bố mẹ của Vaishnavi Aquatech và Unima hỗ trợ điều này. Điều thú vị là các nguồn tin đề cập rằng trong khi năm ngoái các nhà xuất khẩu của Ấn Độ đã bán P. monodon với mức giá tương đương với các đối thủ Bangladesh, thì năm nay, có vẻ như các nhà xuất khẩu Ấn Độ đã cố gắng duy trì mức giá cao hơn.
Về thị trường cho P. monodon, năm ngoái, thị trường châu Âu hấp thụ phần lớn nhất trong tăng trưởng của Ấn Độ với 30% thị phần xuất khẩu. Năm nay, nhập khẩu của châu Âu giảm 34% so với cùng kỳ năm ngoái và thị phần của châu Âu giảm xuống 20%. Xuất khẩu sang Trung Quốc tăng 200% và thị phần của thị trường Trung Quốc hiện là 17%. Thị trường lớn nhất vẫn là phần còn lại của châu Á, tăng thị phần từ 39% năm 2022 lên 46% vào năm 2023. Về mặt tuyệt đối, xuất khẩu sang phần còn lại của châu Á tăng gần gấp ba lần lên 4.826 tấn, chủ yếu là Nhật Bản và Việt Nam. Thị phần xuất khẩu tôm sú P. Ấn Độ của Hoa Kỳ đã giảm từ 20% vào năm 2022 xuống còn 14% vào năm 2023—giảm 31% về giá trị tuyệt đối.

Quan điểm​

Thật khó để hiểu những gì đang xảy ra ở Ấn Độ. Báo cáo từ các nhà sản xuất tích hợp theo chiều dọc lớn ở Andhra Pradesh có thể khác với báo cáo từ nông dân hoặc các nhà xuất khẩu nhỏ hơn ở các bang khác, nơi ngành tôm hoạt động trong các cụm biệt lập với động lực riêng. Tuy nhiên, mặc dù ngày nay vẫn còn sự khác biệt, các báo cáo định tính từ hiện trường và dữ liệu định lượng từ các nguồn công khai đang trở nên phù hợp hơn mỗi tháng. Các kho dự trữ hiện có từ vụ mùa năm ngoái lẽ ra phải được chuyển đi, điều này tạo ra ít sự không chắc chắn hơn về cách diễn giải dữ liệu xuất khẩu. Số lượng nhập khẩu tôm bố mẹ cho thấy sản lượng giảm ít nhất 20%, thậm chí có thể 30% trong vụ đầu tiên và vụ thứ hai năm 2023 là thực tế.
Tôi không nghi ngờ gì về việc xuất khẩu tôm của Ấn Độ sẽ giảm hơn nữa trong vài tháng tới. Nhưng liệu mức giảm có sâu như một số người đang mong đợi hay không vẫn chưa chắc chắn. Giá tại trang trại đã ổn định và nông dân Ấn Độ sẽ tiếp tục sản xuất ở một mức độ nào đó để duy trì sinh kế của họ, đồng thời các công ty chế biến và thức ăn chăn nuôi Ấn Độ sẽ hỗ trợ họ vì họ cũng cần duy trì hoạt động kinh doanh của mình. Quy mô của cuộc khủng hoảng sẽ phụ thuộc một phần vào việc sản xuất của Ecuador sẽ ổn định hay tiếp tục phát triển hơn nữa để cạnh tranh thị phần của các nhà sản xuất Ấn Độ tại Mỹ.
Tôi sẽ theo dõi chặt chẽ tình hình xuất khẩu tổng thể phát triển như thế nào, đặc biệt là xuất khẩu tôm nấu chín và tôm tẩm bột và tôm sú P. monodon ở Ấn Độ.

XUẤT KHẨU CỦA INDONESIA TRONG QUÝ 1 VÀ QUÝ 2 NĂM 2023 GIẢM 19% SO VỚI CÙNG KỲ NĂM NGOÁI​

Khối lượng xuất khẩu​

Hình 6. Xuất khẩu tôm thẻ chân trắng của Indonesia giai đoạn 2021-2023
Nguồn: BKIPM, KKP
Dữ liệu cập nhật nhất về xuất khẩu tôm của Indonesia đến từ Cục Chất lượng (BKIPM) của Bộ Hàng hải và Thủy sản (KKP). Dữ liệu BKIPM đại diện cho các sản phẩm được kiểm tra để xuất khẩu. Không biết liệu sản phẩm đã được vận chuyển hay vẫn còn trong các kho lạnh địa phương. BKIPM chỉ báo cáo dữ liệu về tôm thẻ chân trắng, không báo cáo về tôm sú và tôm P. monodon đánh bắt tự nhiên.
Theo BKIPM, tổng xuất khẩu tôm thẻ chân trắng L. của Indonesia trong 2 quý đầu năm 2023 chỉ đạt 87.638 tấn, giảm 19% so với năm 2022 và ở mức thấp nhất kể từ năm 2019, khi xuất khẩu đạt 76.596 tấn. Xuất khẩu trong quý 1 năm 2023 phải đối mặt với sự sụt giảm mạnh hơn (-23%) so với xuất khẩu trong quý 2 năm 2023 (-15%). Tháng 5 năm 2023, một tháng sau tháng Ramadhan, thậm chí còn cho thấy mức tăng trưởng so với cùng kỳ năm ngoái (5%), nhưng tháng 4 và tháng 6 đã giảm 30% và 18%.

Giá trị xuất khẩu​

Theo một nguồn dữ liệu khác trong KKP, tổng giá trị xuất khẩu tôm của Indonesia từ tháng 1 đến tháng 5 năm 2023 đạt 710 triệu USD. Giá trị trung bình trên mỗi kg, sau khi giảm dần từ mức cao nhất gần 10 đô la/kg vào tháng 4 năm 2022 xuống khoảng 8 đô la/kg vào cuối năm 2022, đã ổn định ở mức khoảng 8 đô la/kg. Những con số này kết hợp giá trị xuất khẩu nguyên liệu đông lạnh và giá trị gia tăng, vì vậy chỉ cung cấp một dấu hiệu về xu hướng chung.

Thị trường xuất khẩu​

Indonesia phụ thuộc nhiều vào xuất khẩu sang Mỹ—chính xác là 68% vào năm 2022—và xuất khẩu của nước này sang Mỹ đã giảm mạnh hơn so với xuất khẩu sang các nước khác. Theo Cơ quan Khí quyển và Đại dương Quốc gia, xuất khẩu của Indonesia sang Mỹ đã giảm 41% so với cùng kỳ năm ngoái trong 5 tháng đầu năm 2023. Mức giảm lớn nhất là đối với xuất khẩu các sản phẩm có vỏ (-51%) nhưng là đáng kể trên bảng. Xuất khẩu tôm bóc vỏ bị ảnh hưởng ít nhất, với mức giảm 24%. Chỉ có Việt Nam là có vẻ tệ hơn (rất nhiều), với mức giảm 58%.

LƯỢNG XUẤT KHẨU CỦA VIỆT NAM QUÝ 1 VÀ QUÝ 2 NĂM 2023 GIẢM KHOẢNG 30% SO VỚI CÙNG KỲ​

Khối lượng xuất khẩu​

Trong khi dữ liệu thương mại của Ecuador và Ấn Độ rất dễ lấy, thì với trường hợp của Việt Nam thì khó hơn một chút. Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu Thủy sản Việt Nam (VASEP) xuất bản các báo cáo hàng quý trong đó mã HS và loài được phân tách, nhưng các ấn phẩm này chỉ bao gồm giá trị chứ không phải khối lượng. Giá trị thương mại rất khó giải thích vì sự thay đổi về giá trị xuất khẩu có thể được giải thích bằng sự thay đổi về khối lượng, giá cả hoặc cả hai. Tuy nhiên, có nhiều cách khác nhau để giải quyết vấn đề này.

Hình 7. Nhập khẩu tôm từ Việt Nam theo các đối tác thương mại chính của Việt Nam giai đoạn 2021-2023
Nguồn: Dữ liệu phản chiếu ITC Trade Map
Để ước tính khối lượng xuất khẩu của Việt Nam, chúng ta có thể xem xét nhập khẩu từ Việt Nam do các đối tác thương mại chính báo cáo. Mặc dù dữ liệu này phản ánh khối lượng tôm nhập khẩu vào thị trường tại một thời điểm nhất định chứ không phải sản phẩm xuất khẩu từ Việt Nam tại một thời điểm cụ thể, nhưng nhìn vào dữ liệu này theo thời gian vẫn cung cấp một cái nhìn tốt về xu hướng.
Hình 7 cho thấy, khi nhìn vào nhập khẩu của Trung Quốc, Châu Âu, Nhật Bản, Hàn Quốc, Anh và Mỹ, khối lượng năm nay từ Việt Nam rất ấn tượng. Tổng sản lượng trong tháng 4 (tháng cuối cùng có dữ liệu từ tất cả các thị trường này), với 52.997 tấn, thấp hơn so với năm 2022 là 34% và thậm chí thấp hơn 7% so với mức thấp nhất trước đó đạt được vào năm 2019.
Undercurrent News, có quyền truy cập vào nguồn dữ liệu địa phương tại Việt Namcó dữ liệu được tiết lộ đến tháng 6 năm 2023, báo cáo rằng hoạt động xuất khẩu của Việt Nam được cải thiện so với cùng kỳ năm ngoái vào tháng 5 khi xuất khẩu tôm thẻ chân trắng L. vannamei sang tất cả các thị trường đạt 27.504 tấn, tăng 11% so với cùng kỳ năm ngoái và cao hơn 36%. hơn vào tháng Tư. Xuất khẩu trong tháng 6 ở mức tương đương với tháng 5.
Cũng theo nguồn tin này, do xuất khẩu phục hồi trong tháng 5 và tháng 6, tổng xuất khẩu tôm thẻ chân trắng L. vannamei sang các thị trường xuất khẩu chính của Việt Nam trong năm 2023 được báo cáo chỉ giảm khoảng 9% so với cùng kỳ năm ngoái. Tương tự, xuất khẩu tôm sú P. của Việt Nam sẽ giảm 9% so với cùng kỳ năm ngoái. Tôm sú P. được báo cáo chỉ chiếm hơn 10% tổng sản lượng XK.

Giá trị xuất khẩu​

Theo VASEP, giá trị xuất khẩu tôm của Việt Nam nửa đầu năm 2023 đạt 1,6 tỷ USD, giảm 31% so với năm 2022. Đặc biệt, giá bình quân mỗi kg sang Mỹ và châu Âu giảm mạnh, trong khi mặt bằng giá xuất khẩu sang các Thị trường châu Á vẫn tương đối ổn định.

Thị trường xuất khẩu​

Hình 8. Thị phần tương đối của các thị trường Việt Nam trong xuất khẩu tôm của cả nước từ năm 2019 đến năm 2023
Nguồn: Dữ liệu phản chiếu của ITC Trade Map
Từ tháng 1 đến tháng 5, nhập khẩu của Hoa Kỳ từ Việt Nam giảm 41% so với cùng kỳ năm ngoái xuống 17.568 tấn, mức thấp nhất kể từ năm 2019, làm giảm tốc độ tăng trưởng của Việt Nam tại thị trường Hoa Kỳ trong ba năm qua. Trong khi xuất khẩu tôm sống còn nguyên vỏ và bóc vỏ sang Mỹ giảm lần lượt 49% và 53% thì xuất khẩu tôm nấu chín và tôm tẩm bột giảm lần lượt 43% và 27%.
Điều tương tự cũng xảy ra với xuất khẩu của Việt Nam sang châu Âu, giảm 40% so với cùng kỳ năm ngoái từ tháng 1 đến tháng 4 xuống còn 11.996 tấn vào năm 2023, mức thấp nhất kể từ năm 2020. Tại châu Âu, sự sụt giảm chủ yếu là do xuất khẩu của Việt Nam giảm. tôm đông lạnh nguyên liệu chỉ đạt 6.286 tấn trong năm nay, giảm 47%. Các sản phẩm nấu chín và các sản phẩm giá trị gia tăng khác hiện chiếm 48% tổng xuất khẩu của Việt Nam sang châu Âu.
Tình hình ở Trung Quốc thậm chí còn tồi tệ hơn đối với các nhà xuất khẩu của Việt Nam. Xuất khẩu trong 5 tháng đầu năm 2023 giảm 70% so với cùng kỳ năm ngoái. Xuất khẩu của Việt Nam sang phần còn lại của châu Á dường như đang tốt hơn một chút. Xuất khẩu sang Nhật Bản từ tháng 1 đến tháng 4 giảm 19% so với cùng kỳ năm ngoái, trong khi xuất khẩu sang Hàn Quốc chỉ giảm 9% so với cùng kỳ trong khoảng từ tháng 1 đến tháng 5.

Triển vọng cho Việt Nam và Indonesia​

Xuất khẩu của Việt Nam và Indonesia bị ảnh hưởng bởi tình hình cung cầu trong ngành tôm nặng nề hơn so với Ecuador và Ấn Độ.
Cả hai nước đều có chi phí sản xuất cao hơn Ecuador và Ấn Độ và xuất khẩu của họ đã giảm đáng kể so với cùng kỳ năm ngoái. Triển vọng cho cả hai quốc gia không mấy lạc quan. Đặc biệt đối với Việt Nam, thực tế là sự phục hồi của xuất khẩu trong tháng 5 và tháng 6 cùng với giá bán tại trang trại giảm mạnh khiến tôi tự hỏi liệu có sớm có tia sáng cuối đường hầm cho các nhà sản xuất và chế biến Việt Nam hay không.
Mặc dù cả hai quốc gia đều có lợi thế cạnh tranh trong sản xuất các sản phẩm nấu chín và có giá trị gia tăng cao hơn, nhưng Ecuador và Ấn Độ đang đầu tư mạnh vào phân khúc này để đa dạng hóa các lựa chọn của họ và có khả năng các nhà xuất khẩu của Việt Nam và Indonesia sẽ sớm gặp phải sự cạnh tranh gia tăng từ cả hai nước cho các phân khúc thị trường này.

PHẦN KẾT LUẬN​

Rõ ràng là người nuôi tôm và các nhà chế biến trên toàn thế giới đang thua lỗ trong bối cảnh chi phí ngày càng tăng và giá thấp. Tình hình sẽ phát triển như thế nào phụ thuộc vào việc liệu các nhà sản xuất tôm ở Mỹ Latinh và châu Á có điều chỉnh tham vọng tăng trưởng của họ hay không và liệu nhu cầu tôm của người tiêu dùng có tăng lên hay không trong bối cảnh sức mua của người tiêu dùng tại các thị trường tôm lớn đang giảm.
Mặc dù chúng ta có thể thấy giá phục hồi nhẹ trong mùa hè và đến cuối năm cho kỳ nghỉ lễ, nhưng khó có khả năng giá sẽ phục hồi về mức tương tự như trước khi giảm mạnh mà chúng ta đã thấy trong Quý 3 và Quý 4 năm 2022. Các nhà nhập khẩu nắm giữ những cổ phiếu được định giá quá cao dự kiến sẽ bị thua lỗ và dần dần thay thế những cổ phiếu được định giá quá cao này bằng những sản phẩm rẻ hơn ở mức giá hiện tại. Điều này có thể dẫn đến nhiều hành vi cơ hội hơn trong vài tháng tới, mặc dù hầu hết các nhà nhập khẩu vẫn lo ngại về việc doanh số bán hàng của họ sẽ phát triển như thế nào trong thời gian còn lại của năm do không chắc chắn về sức mua của người tiêu dùng sẽ phát triển như thế nào.
Giá sẽ phục hồi mạnh mẽ như thế nào không chỉ phụ thuộc vào nhu cầu mà còn vào khối lượng cung phát triển như thế nào vào cuối năm. Nếu các nhà sản xuất ở đặc biệt là Ecuador và Ấn Độ không chậm lại, thì rất có thể giá thấp sẽ không cải thiện nhiều, cho phép các nhà chế biến và nhập khẩu xây dựng hàng tồn kho giá rẻ nhưng lại gây rủi ro cho lợi nhuận của hoạt động nông nghiệp.
Trong blog tiếp theo, tôi sẽ báo cáo chi tiết hơn về tình hình thị trường ở Trung Quốc, Châu Âu, Mỹ và các thị trường khác
cho phép các nhà chế biến và nhập khẩu xây dựng hàng tồn kho giá rẻ nhưng lại gây rủi ro cho lợi nhuận của hoạt động nông nghiệp.
Trong blog tiếp theo, tôi sẽ báo cáo chi tiết hơn về tình hình thị trường ở Trung Quốc, Châu Âu, Mỹ và các thị trường khác.

Đón đọc phần 2, Thủy Sản sẽ nhanh chóng chuyển đến quý độc giả trong thời gian sớm nhất!