Người nuôi tôm hùm dần qua cơn khó

Người nuôi thu hoạch tôm hùm xanh ở vịnh Xuân Đài.

Giá tôm hùm nuôi tại TX Sông Cầu đang dần nhích lên - sau nhiều tháng giảm sâu, giúp người nuôi có lãi. Tuy nhiên, để việc nuôi tôm hùm phát triển bền vững thì rất cần sự vào cuộc mạnh mẽ từ phía chính quyền địa phương, ngành chức năng và cả người dân.

Giá dần nhích lên

Ông Phan Văn Vĩnh, nuôi tôm ở đầm Cù Mông (TX Sông Cầu) cho hay: Từ cuối tháng 7 đến nay giá tôm hùm xanh được thương lái mua 720.000 đồng/kg, còn tôm hùm bông 1,3 triệu đồng/kg. Trước đó, những tháng đầu năm, có thời điểm giá tôm hùm xanh chỉ còn 500.000 đồng/kg, tôm hùm bông 1,1 triệu đồng/kg. Dù giá tôm có tăng nhưng còn ở mức thấp so với thời điểm cuối năm 2018 (tôm hùm xanh 1 triệu đồng/kg, tôm hùm bông 1,8 triệu đồng/kg).

Ông Bùi Thành, nuôi tôm hùm ở vũng Chào, xã Xuân Phương, TX Sông Cầu, nhẩm tính: Với giá tôm hùm như hiện nay thì người nuôi có lãi hơn 200.000 đồng/kg, bù lại những tổn thất trước đây khi tôm chết do dịch bệnh và giá bán tôm thương phẩm giảm sâu. Hiện ở vùng này chỉ có 10% người nuôi tôm hùm bông, 90% là nuôi tôm hùm xanh. Lý do giống tôm hùm bông khan hiếm, con giống lại nuôi gần 1 năm mới xuất bán, còn tôm hùm xanh chỉ nuôi 6-7 tháng.

Theo Phòng Kinh tế TX Sông Cầu, từ đầu năm đến nay, ngư dân thả nuôi khoảng 74.500 lồng tôm hùm thịt, sản lượng ước đạt 756 tấn, với khoảng 27.500 lồng đã thu hoạch.

Hướng đến nuôi tôm bền vững

Thời điểm giá tôm hùm xuống thấp, người nuôi và thương lái đều gặp khó trong khâu xuất khẩu. Bà Nguyễn Thị Xoàn, thương lái thu mua tôm hùm ở TX Sông Cầu cho hay: Vài tháng trước, các đối tác nước ngoài cấm nhập hàng tiểu ngạch, chỉ cho nhập hàng chính ngạch. Do phần lớn tôm hùm hiện nay đều không có đầy đủ giấy tờ chứng minh nguồn gốc, xuất xứ nên không thể xuất theo đường chính ngạch. Điều này dẫn đến tôm hùm Việt Nam không thể xuất ra nước ngoài, đồng nghĩa với việc giá tôm giảm và phần lớn bán cho thị trường trong nước.

Theo nhận định của Sở NN-PTNT, việc nuôi tôm hùm tự phát, phá vỡ quy hoạch vùng nuôi đã dẫn đến tình trạng nguồn cung tăng cao, là nguyên nhân làm cho giá tôm thương phẩm không ổn định, dễ bị ép giá khi vào thời điểm thu hoạch rộ. Để việc nuôi tôm hùm trên địa bàn tỉnh theo hướng bền vững, hiệu quả, ngành Nông nghiệp tham mưu UBND tỉnh ban hành nhiều văn bản chỉ đạo các địa phương tăng cường công tác quản lý nghề nuôi tôm hùm theo đúng quy hoạch; đồng thời giao Sở NN-PTNT thực hiện dự án Quy hoạch chi tiết vùng nuôi trồng thủy sản lồng, bè trên đầm, vịnh; triển khai giao mặt nước, sắp xếp, tổ chức quản lý vùng nuôi theo đúng quy hoạch, giải tỏa bớt lượng lồng, bè dôi dư.

Ông Đỗ Văn Chính, Trưởng Phòng Kinh tế TX Sông Cầu cho biết: Chính quyền thị xã đang xây dựng các phương án sắp xếp lồng bè, thực hiện lộ trình giảm số lượng lồng nuôi. Cùng với đó, thị xã sẽ thành lập các tổ cộng đồng quản lý, hướng đến vận động thành lập các hợp tác xã nuôi tôm hùm nhằm tăng cường tự quản chất lượng, an toàn thực phẩm sản phẩm tôm hùm, đáp ứng yêu cầu ngày càng cao của thị trường.

Còn ông Nguyễn Trọng Tùng, Giám đốc Sở NN-PTNT, cho biết: Sở phối hợp các địa phương tuyên truyền, triển khai các quy định quản lý mới trong nuôi trồng thủy sản, trong đó có quy định hộ nuôi phải đăng ký nuôi đối với nuôi thủy sản lồng bè và các đối tượng chủ lực, đăng ký chứng nhận nuôi trồng thực phẩm an toàn, đăng ký cấp phép nuôi biển. Đây là cơ sở pháp lý để thực hiện việc truy xuất nguồn gốc sản phẩm, đảm bảo yêu cầu về xuất khẩu sản phẩm thủy sản theo đường chính ngạch không chỉ vào thị trường Trung Quốc mà các thị trường khó tính khác như Mỹ, EU. 

Theo ông Nguyễn Trọng Tùng, Giám đốc Sở NN-PTNTT Phú Yên thì thời gian tới Sở NN-PTNT sẽ phối hợp với các địa phương vận động các cơ sở thu mua xây dựng chuỗi liên kết với người nuôi tôm để chủ động quản lý chất lượng và nguồn cung hàng hóa, đáp ứng các yêu cầu để xuất khẩu tôm hùm theo đường chính ngạch. Sở phối hợp các địa phương triển khai cấp phép nuôi biển, xác nhận đăng ký lồng bè nuôi và đối tượng nuôi chủ lực, chứng nhận cơ sở nuôi trồng thủy sản đủ điều kiện theo quy định hiện hành.