Đắk Lắk: Triển vọng nuôi ghép sá sùng với tôm thẻ chân trắng

Nghề nuôi tôm thẻ chân trắng đang gặp nhiều thách thức. Ảnh: Tép Bạc

Sá sùng có thể thích nghi tốt với độ mặn 20 – 28‰, thời gian nuôi thương phẩm từ 4 – 8 tháng tùy cỡ giống, hoàn toàn phù hợp để nuôi ghép với tôm thẻ chân trắng tại vùng ven biển miền Trung.

Đắk Lắk (Phú Yên cũ) sở hữu một hệ sinh thái biển phong phú và đa dạng với hơn 16 hòn đảo lớn nhỏ, các vịnh, đầm và hệ thống rạn san hô, cùng các loài thủy sản đặc trưng, trong đó có nhiều loài có giá trị dược liệu cao. Nơi đây là vùng đất lý tưởng để phát triển các sản phẩm dược liệu từ biển. Các loài thủy sản quý hiếm như cá ngựa, hải sâm, bào ngư, hàu, sao biển, mực nang và rong biển có thể chế biến thành dược liệu, phục vụ cho ngành y tế và chăm sóc sức khỏe cộng đồng.

Trong những năm gần đây, nghề nuôi tôm thẻ chân trắng ở Phú Yên nói riêng và trên phạm vi cả nước nói chung gặp nhiều thách thức lớn, như sự phát triển không quy hoạch, cơ sở hạ tầng thiếu đồng bộ, thiếu công nghệ xử lý nước thải, tình hình biến đổi khí hậu đã làm cho thời tiết ngày càng trở nên khắc nghiệt.  Những vấn đề trên đã dẫn đến những ảnh hưởng tiêu cực nhất định đối với nghề nuôi tôm thẻ chân trắng trên địa bàn tỉnh.

Sá sùng hay còn gọi là con trùn biển, con sâu đất, con địa sâm,… là một loài thủy sản có giá trị kinh tế cao. Ở Phú Yên cũ, sá sùng được phân bố nhiều tại các bãi triều vùng biển ven bờ thuộc các thị xã, huyện (cũ) như: thị xã Sông Cầu, thị xã Đông Hòa và huyện Tuy An. Đây là một trong những đối tượng nuôi mới, có giá trị kinh tế cao nên nhiều người dân muốn phát triển loài thủy sản này. Loài này có thể thích nghi tốt với độ mặn 20 – 28‰, thời gian nuôi thương phẩm từ 4 – 8 tháng tùy cỡ giống, hoàn toàn phù hợp để nuôi ghép với tôm thẻ chân trắng tại vùng ven biển miền Trung.

Do đó, từ năm 2022, Viện Nghiên cứu Nuôi trồng thủy sản III đã triển khai mô hình nuôi kết hợp giữa sá sùng (Sipunculus nudus) và tôm thẻ chân trắng tại Phú Yên trong khuôn khổ dự án “Ứng dụng công nghệ sản xuất giống và nuôi thương phẩm sá sùng theo hướng bền vững”. Dự án đã sản xuất thành công hơn 600.000 con sá sùng giống từ nguồn bố mẹ tại Khánh Hòa.

Trong mô hình được triển khai tại thị xã Sông Cầu cũ và huyện Tuy An cũ, sá sùng được thả với mật độ 20 – 30 con/m², tôm thẻ chân trắng được thả với mật độ 60 con/m² (cỡ giống 15 ngày tuổi sau khi nở). Sá sùng không cần cho ăn, còn tôm sử dụng thức ăn công nghiệp.

Kết quả, sá sùng đạt tốc độ sinh trưởng trung bình 0,031 g/ngày, tỷ lệ sống từ 63 – 75%, năng suất đạt 1,5 tấn/ha. Tôm thẻ chân trắng đạt tốc độ tăng trưởng 0,12 g/ngày, tỷ lệ sống 81%, năng suất khoảng 8 tấn/ha, cao hơn đáng kể so với mô hình nuôi đơn (5 – 6,5 tấn/ha). Hiệu quả kinh tế từ mô hình rất khả quan, với lợi nhuận trung bình 519 triệu đồng/ha; doanh thu tăng khoảng 20% khi nuôi kết hợp so với nuôi tôm đơn thuần.

Với mô hình này, sùng có vai trò như một “bộ lọc sinh học”, giúp xử lý chất thải đáy ao và thức ăn dư thừa, hạn chế mầm bệnh và giảm thiểu việc sử dụng kháng sinh. Nhờ vậy, mô hình này hướng tới sản phẩm sạch, thân thiện với môi trường, đáp ứng tiêu chuẩn xuất khẩu.

Nam Cường