Hợp tác nghiên cứu các bệnh trên tôm càng xanh

Tỷ lệ mắc các bệnh do virus ở tôm càng xanh đang gia tăng. Ảnh: Eng Wah Khoo

Một nhóm các nhà nghiên cứu đã xem xét và vạch ra mối đe dọa dịch bệnh đang nổi lên và ngày càng gia tăng đối với tôm càng xanh và ghi nhận sự phụ thuộc hiện tại của ngành này vào các liệu pháp kháng sinh.

Các nhà nghiên cứu từ Trung tâm Khoa học Môi trường, Nghề cá và Nuôi trồng Thủy sản (Cefas), Đại học Chulalongkorn và Viện Công nghệ Châu Á (AIT), đã công bố một đánh giá khoa học tập trung vào mầm bệnh trong nuôi tôm càng xanh, xác định các vật chủ khác của mầm bệnh và phác thảo cách thực hành canh tác giúp hạn chế truyền bệnh. Nhóm nghiên cứu lưu ý rằng kể từ lần xem xét mầm bệnh cuối cùng vào năm 2012, số lượng các bệnh đặc trưng đã tăng lên đáng kể.

Trong 30 năm qua, việc nuôi tôm càng xanh (Macrobrachium rosenbergii) đã tăng theo cấp số nhân ở các vùng nhiệt đới và cận nhiệt đới trên toàn cầu. Nhu cầu và tiêu thụ tôm càng xanh đang gia tăng ở Trung Quốc, Ấn Độ, Bangladesh và Brazil. Nhưng sự gia tăng sản lượng đi kèm với áp lực dịch bệnh làm suy giảm năng suất tôm, hạn chế lợi nhuận của trang trại và tiềm năng thương mại của ngành.

Mầm bệnh virus

Các nhà nghiên cứu cho biết tỷ lệ mắc các bệnh do virus ở tôm càng xanh đang gia tăng. Điều này đặc biệt khó khăn vì virus dường như không phải là vật chủ cụ thể – có nghĩa là chúng có thể lây nhiễm cho cả loài TTCT.

Các nhà nghiên cứu đã lập một bảng tóm tắt các dấu hiệu lâm sàng và mô bệnh học của các bệnh nhiễm virus như: Virus gây tử vong bí mật (CMNV); virus giáp xác giống hepe 1 (CHEV); virus ánh kim Decapod 1 (DIV1); virus liên quan đến mang (GAV); Parvovirus gan tụy (HPV); virus gây bệnh hoại tử dưới vỏ và cơ quan tạo máu (IHHNV); virus hội chứng đốm trắng (WSSV) và một số loại virus khác.

Bệnh do vi khuẩn, nấm và microsporidia

Ngoài ra, tôm càng xanh cũng dễ bị nhiễm vi khuẩn cơ hội, gây ra vô số dấu hiệu lâm sàng và dẫn đến tử vong. Vibrio, Aeromonas và Pseudomonas spp. gây tỷ lệ tử vong cao ở tôm tại cả trại giống và ao nuôi thương phẩm.

Nấm là tác nhân gây bệnh đầu tiên được xác định trong nuôi tôm càng xanh và đã có mặt trong hệ sinh thái kể từ khi mở rộng thương mại của ngành. Các tác nhân nấm có xu hướng gây ra tỷ lệ tử vong thấp hơn khi so sánh với nhiễm virus và vi khuẩn, nhưng chúng có thể làm đổi màu và làm giảm giá trị thương mại của tôm. Các nhà nghiên cứu cũng lưu ý nhiễm trùng nấm phổ biến trong những tháng mùa đông khi nhiệt độ nước mát hơn.

Nhiễm trùng microsporidian đã được quan sát thấy ở tôm càng xanh nhưng cho đến nay vẫn chưa được mô tả về mặt phân loại. Có vẻ như nhiều mầm bệnh ảnh hưởng đến các loài tôm khác có thể lây nhiễm sang tôm càng xanh. Nhiều nhà sản xuất tôm đang dựa vào các liệu pháp kháng sinh để hạn chế thiệt hại cho trang trại của họ.

Thảo Giang