Từ Madagascar đến Ấn Độ Trại giống thành công với tôm sú SPF

Unibio thiết kế các thùng ấp trứng đặc biệt bằng công nghệ độc quyền với tỷ lệ nở trung bình 70%

Các trại tôm sú giống ở Madagascar và Ấn Độ thiết lập tiêu chuẩn nghiêm ngặt về chất lượng, quy tắc thực hành và công nghệ ấp trứng độc quyền.

Ấu trùng được sản xuất từ tôm sú bố mẹ sạch bệnh (SPF) chính thức ra mắt thị trường Ấn Độ năm 2021 và trở thành “phao cứu sinh” cho nhiều hộ nuôi, đồng thời giúp phục hồi ngành công nghiệp tôm sú tại quốc gia này. Thống kê chính thức tại Aqua India 2024 cho thấy, sản lượng tôm sú năm 2023 của Ấn Độ ước đạt 39.000 tấn, TTCT 811.000 tấn. Đáng chú ý, sự hồi sinh của ngành tôm sú đã mở lối thoát cho những hộ nuôi TTCT đang gặp khó khăn do giá thấp, khủng hoảng nguồn cung và dịch bệnh.

Mở thị phần tôm sú giống

Hiện, các trại tôm sú giống chỉ chiếm một phần tương đối nhỏ vì chỉ có một vụ/năm. Thông thường, nông dân nuôi tôm sú tại Andhra Pradesh và Gujarat thường xuống giống từ tháng 2 đến tháng 4. Mật độ thả nuôi khoảng 5 – 10 PL/m², hoặc 15 PL/m² ở Tamil Nadu và Andhra Pradesh, và 20 – 30 PL/m² ở Gujarat. Theo Duraisamy (2024), các trại tôm sú ở Gujarat, Andhra Pradesh và Tamil Nadu sử dụng con giống từ tôm bố mẹ SPF, trong khi những trại ở Kerala và West Bengal vẫn nuôi tôm bằng ấu trùng từ tôm bố mẹ hoang dã. Thị trường Ấn Độ hiện có 3 nguồn cung tôm sú bố mẹ SPF gồm Aqualma, Moana và Trung tâm Nuôi trồng thủy sản Rajiv Gandhi (RGCA). Nhu cầu tiêu thụ tôm sú giống hiện khoảng 1,5 tỷ PL/năm và dự kiến tăng trong những tăm tới.

Tôm sú đạt cỡ thu hoạch trung bình 50 g trong thời gian nuôi 4 – 5 tháng nhưng do giá tôm cỡ lớn tốt hơn nhiều nên các trang trại thường vỗ tôm đến khi đạt cỡ 100 g trong thời gian nuôi 8 tháng với tỷ lệ sống 80%. Do giá TTCT nguyên liệu rớt liên tục, nhiều hộ nuôi ở Ấn Độ chuyển sang tôm sú. Năm 2023, Duraisamy thống kê tỷ lệ hộ nuôi tôm sú:TTCT ở bang Gujarat là 1:1, trong khi năm 2022, hộ nuôi TTCT chiếm tỷ lệ áp đảo.

Thị trường tôm giống phụ thuộc rất nhiều vào giá tôm cổng trại. Ngành nông nghiệp Ấn Độ thống kê, từ tháng 8/2022, nhu cầu tôm giống bắt đầu giảm do giá tôm thương phẩm giảm. Xu hướng này tiếp tục kéo dài đến năm 2023 do nông dân lo ngại bất ổn thị trường và một số hộ đã treo ao. Trong khi đó, giai đoạn tháng 8 năm 2021 – 2022 là thời điểm thuận lợi của thị trường tôm giống. Rất ít trang trại tại Ấn Độ sản xuất cả hai loài tôm sú và TTCT, trừ các tập đoàn khổng lồ có diện tích nuôi tôm rộng lớn.

Theo Easwara Prasad P, chuyên gia tư vấn tại trại tôm giống Unibio: “Thách thức lớn nhất đối với chúng tôi và các trại tôm sú giống là chu kỳ 1 vụ nuôi trong khi chúng tôi chỉ có 3 tháng để sản xuất và bán ấu trùng. Chúng tôi thường chuẩn bị tôm bố mẹ vào cuối tháng 11, cho chúng thích nghi trong 30 – 35 ngày trước khi sản xuất. Thách thức khác là vào mùa mưa, phải duy trì độ mặn để tôm không bị căng thẳng. Rất may, nhờ những kinh nghiệm từ Magagascar, tỷ lệ tôm chết chỉ 4%”.

Thành công từ tôm sú SPF Madagascar

Tập đoàn Unibio của Ấn Độ đã liên kết với tập đoàn Aqualma ở Madagascar vào năm 2022 để vận hành trại tôm giống ở Mugaiyur, Tamil Nadu. Tại Ấn Độ, tập đoàn có 3 trại sản xuất tôm giống liên kết gồm MAS Aqua Techniks ở bang Nellore, GoldenMarine Harvest ở Marakanam, Tamil Nadu và UniBay Aquabreeding ở Visakhapatnam, Andhra Pradesh. Trước đó, Unibio đã chuyển đổi một trại giống TTCT 2 ha ở Mugaiyur thành trại tôm sú giống và tung ra thị trường lô tôm post đầu tiên vào đầu năm 2021. Tôm bố mẹ tại Unibio được nhập khẩu từ Magagascar là thế hệ thứ 20 và ấu trùng từ những đàn bố mẹ như vậy có khả năng phục hồi tốt hơn so với những con được sản xuất từ tôm bố mẹ hoang dã.

Tôm bố mẹ lớn hơn 130 – 140 g có khả năng sinh sản lên tới 500.000 – 700.000 Nauplius, Prasad cho biết. Trại Unibio bán tôm giống với giá 12 USD/1.000 PL trong khi các trại sử dụng tôm bố mẹ hoang dã có giá 4 USD/1.000 PL. Đặc biệt, ấu trùng tôm của Unibio đạt kích cỡ lớn hơn sau 10 ngày ương và chào bán cho nông dân với giá 15 USD/1.000 PL. Tuy nhiên, nông dân chưa sẵn sàng mua giống tôm cỡ lớn hơn. Trong tương lai, giá tôm sú giống có thể giảm xuống 7 – 8 USD/1.000 PL nếu nhu cầu tăng lên khi kích thước thu hoạch đạt 25 – 35 g.

Quy trình nghiêm ngặt

Các quy trình sản xuất tôm giống tại Unibio rất nghiêm ngặt. Cụ thể, đơn vị này chỉ dùng con cái 95 – 100 g và con đực 65 – 75 g. Tiêu chuẩn này khiến Unibio phải chịu chi phí 200 USD/tôm bố mẹ, bao gồm thuế nhập khẩu, phí kiếm dịch và đóng gói lại. Đại diện Unibio giải thích, kích thước tối thiểu với con cái là 95 g bởi dưới mức này, tôm khó đạt năng suất tối ưu với mức sinh sản chỉ 200.000 – 300.000 Nauplius.

Tôm bố mẹ được nuôi bằng thức ăn tươi từ mực đông lạnh Califonia, polychaetes Hà Lan và thức ăn viên của Mỹ. Những con tôm bố mẹ này đạt năng suất 15 – 20 triệu ấu trùng/ngày. Unibio thiết kế các thùng ấp trứng đặc biệt bằng công nghệ độc quyền được phát triển ở Unima Madagasca với tỷ lệ nở trung bình 70% và tỷ lệ sống trung bình 40 – 45% từ Nauplius tới PL12.

Mỗi chu kỳ sản xuất kéo dài 22 ngày để cho sản lượng 22 triệu PL 12 – 16. Trại giống Unibio ở Mugaiyur hoạt động 10 – 12 chu kỳ trong một mùa sản xuất. Các quy trình vận hành theo tiêu chuẩn rất nghiêm ngặt, gồm các tính toán về mục tiêu tăng trưởng của ấu trùng, khả năng vận chuyển của mỗi bể và PL12 phải đạt 4,5 mg. Một khi chưa đạt những mục tiêu này, Unibio sẽ kéo dài chu kỳ nhưng việc này không được khuyến khích để tránh các vấn đề phát sinh liên quan đến kiểm dịch. May mắn, tôm sú gặp ít vấn đề về hội chứng Zoea so với TTCT. Mối quan tâm hàng đầu của các trại giống là Vibrio. Do đó, Unibio đã chọn 100% thức ăn tươi trong môi trường được kiểm soát. Hiện, Unibio là trại tôm sú SPF duy nhất ở Ấn Độ được cấp chứng nhận BAP.

Năm 2023, bất chấp thời điểm giá tôm thương phẩm trên thị trường chạm đáy, Unibio đã bán được 500 triệu tôm sú giống PL12 - 15. Hơn 90% hộ nông dân báo cáo tôm tăng trưởng và tỷ lệ sống tốt. Nhờ bàn đạp này, Unibio dự báo sản lượng tôm giống năm 2024 sẽ đạt 750 triệu PL.

Vũ Đức
(Theo PacificAquaculture)