Chủ động nguồn nước, thích ứng bền vững

Ảnh minh họa: TTXVN

Phó thủ tướng Trần Hồng Hà vừa ký Quyết định số 2307/QĐ-TTg phê duyệt Quy hoạch thủy lợi lưu vực sông Cửu Long thời kỳ đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2050. Đây là bước đi chiến lược nhằm chủ động điều tiết, phân bổ, kiểm soát nguồn nước, thích ứng linh hoạt với biến đổi khí hậu, hướng tới phát triển bền vững vùng Đồng bằng sông Cửu Long (ĐBSCL)-vựa lúa, vựa thủy sản của cả nước.

Theo quyết định, phạm vi quy hoạch bao trùm toàn bộ địa giới hành chính các tỉnh, thành phố vùng ĐBSCL, gồm: Cần Thơ, Vĩnh Long, Cà Mau, An Giang, Đồng Tháp và một phần Tây Ninh, với diện tích khoảng 4 triệu héc-ta (không bao gồm các đảo). Quy hoạch phân chia 3 vùng sinh thái để quản lý và điều tiết nước hiệu quả gồm: Vùng sinh thái ngọt (1,9 triệu héc-ta) phục vụ sản xuất lúa, cây ăn trái, rau màu, thủy sản nước ngọt; vùng ngọt-lợ (1,35 triệu héc-ta) phát triển mô hình lúa-tôm, cây ăn trái, linh hoạt điều tiết nguồn nước; vùng mặn (0,75 triệu héc-ta) tập trung nuôi trồng thủy sản, kết hợp trồng rừng ngập mặn, củng cố đê biển, kè chắn sóng, kiểm soát triều cường.

Đến năm 2030, phấn đấu bảo đảm cấp và tạo nguồn nước sinh hoạt cho 17-18 triệu người, cấp nước ổn định cho các khu công nghiệp, khu công nghệ cao; giải quyết dứt điểm tình trạng thiếu nước sinh hoạt ở nông thôn, vùng chịu ảnh hưởng hạn, mặn.

Nếu trước đây, công tác quản lý, khai thác và sử dụng nguồn nước vùng ĐBSCL chủ yếu mang tính cục bộ, theo từng tiểu vùng, chưa đồng bộ giữa kiểm soát lũ, chống hạn và ngăn mặn thì với quy hoạch lần này, mọi hoạt động điều tiết nước được đặt trong tổng thể liên vùng, liên lưu vực. Trước đây, nhiều địa phương vùng hạ lưu phải “chạy theo nước”, thường xuyên đối mặt với hạn, mặn khốc liệt, đặc biệt trong giai đoạn 2015-2016, hàng triệu người thiếu nước sinh hoạt, hàng trăm nghìn héc-ta lúa bị thiệt hại thì với quy hoạch mới, việc cấp, tiêu, trữ và kiểm soát nước sẽ chuyển sang chủ động, liên kết và bền vững, góp phần nâng cao năng lực chống chịu của toàn vùng.

Các công trình thủy lợi, kênh mương, đê bao, cống kiểm soát mặn sẽ được quy hoạch đồng bộ, hiện đại hóa, chủ động hoàn toàn nguồn nước trong mọi tình huống bất lợi, giảm thiệt hại do hạn hán, xâm nhập mặn và triều cường; bảo đảm hài hòa giữa phát triển kinh tế-xã hội, bảo vệ môi trường và quốc phòng, an ninh.